Pušenje ostavlja ožiljke na imunološkom sistemu čak i godinama nakon prestanka

Brojni faktori utječu na to kako odbrambeni sistem osobe, poznat kao imuni sistem, reaguje na infekcije i druge izazove. Starost, pol i genetika su fundamentalni faktori. Nova studija objavljena u časopisu Nature pokazuje da pušenje ima jednako važan utjecaj na određene imunološke reakcije, a neki od njegovih efekata mogu trajati i godinama nakon što osoba prestane pušiti.

S najnovijim otkrićima sve više raste i količina dokaza o štetnim posljedicama pušenja cigareta na zdravlje. Pušenje povećava rizik od karcinoma pluća i kardiovaskularnih bolesti. Otprilike 90% smrtnih slučajeva uzrokovanih karcinomom pluća i 80% smrtnih slučajeva uzrokovanih hroničnom opstruktivnom bolešću pluća može se pripisati pušenju. Pušenje povećava vjerovatnoću umiranja od neplućnih maligniteta i oštećuje brojne druge organe. Suprotno tome, rizik od većine ovih bolesti je znatno umanjen kada se prestane pušiti. Međutim, malo se zna o stepenu i trajnosti uticaja pušenja na imunološki sistem.

Između 2011. i 2012, tim istraživača je regrutovao učesnike da daju krv i druge uzorke za projekat Milieu Intérieur, studiju zasnovanu na populaciji koja ima za cilj određivanje faktora koji pokreću razlike u ljudskim imunološkim odgovorima. Jedan od faktora koji je analiziran je pušenje i odnos pušenja/prestanka pušenja sa imunitetom. Grupa je uključivala muškarce i žene evropskog porijekla u dobi od 20 do 69 godina.

U sklopu pomenutog projekta, istraživači su izmjerili proizvodnju citokina (važnih molekula glasnika koji posreduju upalu) u krvi 1000 zdravih osoba nakon izlaganja bakterijama, gljivicama, antitijelima ili drugim agensima za koje je poznato da izazivaju imunološki odgovor. To im je omogućilo da odrede koji faktori životne sredine imaju najveći uticaj na imunitet. Početna linija odbrane tijela, urođeni imunitet, značajno se mijenja pušenjem, kao i sporiji stečeni imunitet koji je specifičniji za različite prijetnje po organizam.

Tim je uzorke krvi izložio 11 različitih imunoloških izazova, plus jednom koji nije sadržavao nikakav agens (služeći kao kontrola), u periodu od 22 sata. Bitno je napomenuti da je ova analiza jedna od rijetkih koja je ispitala raspon i različitost varijanti imunoloških odgovora kod jednog subjekta. 

Nakon analize rezultata, naučnici su zaključili da pušenje ima značajan negativan uticaj na imunitet dovodeći do disbalansa u njegovim komponentama. Ove kompomente su bitne za stabilno funkcionisanje imuniteta i da bi se naš organizam skladno izborio sa svakodnevnim izazovima, kako vanjskim tako i unutrašnjim.

Dodatno, prema ovom istraživanju, kada osoba prestane pušiti, stanje urođenog imuniteta brzo dostiže nivo nepušača, ali čini se da posljedice po stečeni imunološki odgovor traju godinama ili decenijama. Iako je, prema gore spomenutoj analizi gena, istraživačima nepoznato koje su to specifične komponente duhana koje uzrokuju ove efekte, nikotin nije uzrok. Nadalje, neizvjesno je da li su efekti elektronskih cigareta isti kao efekti klasičnih cigareta koji su prijavljeni u ovoj studiji.

Ova studija je prvi korak ka spoznaji da pušenje reguliše određene aspekte imunološke funkcije. Dodatno, druga nedavna populacijska studija koja je uključivala preko dva miliona Južnokorejaca u dobi od trideset i više godina pokazala je da je rizik od raka počeo opadati deset godina nakon prestanka pušenja, što podržava rezultate ovdje pomenute studije. Njihov zaključak je bio da je prestanak pušenja pametna ideja u svakom trenutku, jer će se prednosti pokazivati postepeno. Idealno vrijeme za prestanak pušenja je: što prije to bolje!

Ovaj tekst je recenziran od strane ZDZ stručnog tima.