Kombinacija i uravnoteženi nivoi fizičke aktivnosti mogu biti povezani smanjenjem rizika od smrtnost

Nova studija objavljena u naučnom žurnalu JAMA Internal Medicine bavila se istraživanjem o tome  koja je optimalna kombinacija umjerene aerobne fizičke aktivnosti (lagana vožnja bicikla, brže hodanje, obavljanje kućnih poslova, ples, itd.), snažne aerobne fizičke aktivnosti (džoging, trčanje, plivanje, fudbal, itd.) i aktivnosti jačanja mišića (sklekovi, zgibovi, dizanje tegova, plank, trbušnjaci, itd.) za smanjenje rizika od smrtnosti od svih uzroka, uključujući i smrtnosti uzrokovane kardiovaskularnim bolestima (KVB) i karcinomom. 

Veza između fizičke aktivnosti i mortaliteta je neupitna i dokazana u prethodnim studijama. Trenutne smjernice preporučuju da odrasli treba da obavljaju najmanje 150-300 minuta sedmično fizičke aktivnosti umjerenog intenziteta i 75-150 minuta sedmično fizičke aktivnosti jačeg intenziteta. U skladu s tim, mnoge studije sugerišu da vježbanje ima statistički značajan preventivni učinak na prijevremenu smrtnost.

Neadekvatna fizička aktivnost je svjetski javnozdravstveni problem i predstavlja veliki teret po zdravstvo i ekonomiju. Procjenjuje se da je tjelesna neaktivnost odgovorna za 6-10% globalnog tereta glavnih hroničnih nezaraznih bolesti i 9% preranih smrti (na osnovu udjela neaktivnih ljudi među oboljelima i relativnog rizika od bolesti kada se uporede neaktivni pojedinci s aktivnima) 2008. godine, te za ukupne troškove od 49,0 milijardi eura za zdravstvene sisteme širom svijeta u 2013.

Gore spomenuta studija objavljena u JAMA Internal Medicine je koristila podatke iz američke Nacionalne zdravstvene ankete u Sjedinjenim Američkim Državama. Sveukupno 500 705  odraslih osoba (prosječne starosti 46 godina) iz SAD uključeno je u studiju i praćeno tokom perioda u prosjeku od 10 godina od 1997. do 2018. 

U svojoj studiji uporedili su referentnu grupu “neaktivnih” (koja nije radila umjerene aerobne fizičke aktivnosti ili snažne aerobne fizičke aktivnosti i manje od preporučenih aktivnosti jačanja mišića) sa testnom grupom “aktivnih” koja je bila izložena određenom nivou fizičke aktivnosti. U poređenju sa referentnom grupom, aktivnosti koje su najviše snižavale smrtnost uzrokovanu različitim faktorima bile su: do 75 minuta umjerene aerobne fizičke aktivnosti u kombinaciji s više od 150 minuta snažne aerobne fizičke aktivnosti i dvije ili više sesija aktivnosti jačanja mišića sedmično. 

Optimalne kombinacije sedmične fizičke aktivnosti za smanjenje rizika od KVB i smrtnosti od karcinoma bile su: 

• od 150 do 225 minuta umjerene aerobne fizičke aktivnosti, 
• do 75 minuta snažne aerobne fizičke aktivnosti, 
• dvije ili više sesija aktivnosti jačanja mišića sedmično. 

Optimalne kombinacije sedmične fizičke aktivnosti za smanjenje smrtnosti od karcinoma bile su:

• više od 300 minuta umjerene aerobne fizičke aktivnosti, 
• do 75 minuta snažne aerobne fizičke aktivnosti, 
• dvije ili više sesija aktivnosti jačanja mišića sedmično. 

Rezultati ove studije sugerišu da kombinacije navedenih fizičkih aktivnosti rezultiraju umanjenjem stope smrtnosti za 50% za različite uzroke smrtnosti i smrtnosti povezane s karcinom, te približno 3 puta nižom stopom smrtnosti za KVB.

Studija je pokazala da uravnoteženi nivoi i kombinacija sve tri vrste fizičke aktivnosti mogu biti povezani sa optimalnim smanjenjem rizika od smrtnosti. Studija je, također, pokazala da nivoi umjerene i snažne aerobne fizičke aktivnosti koji su viši od preporučenih mogu dodatno smanjiti rizik od karcinoma i smrtnosti od svih uzroka. 

Redovna fizička aktivnost jedna je od najvažnijih stvari koju možete učiniti za svoje zdravlje. Biti fizički aktivan može poboljšati cjelokupno zdravlje vašeg organizma i poboljšati vašu sposobnost obavljanja svakodnevnih aktivnosti i smanjiti smrtnost.

Ovaj tekst je recenziran od strane ZDZ stručnog tima.